Skip links

Güçlendirme Uygulamaları

FAALİYET ALANLARI

Güçlendirme Uygulamaları

İzmir Güçlendirme

Yapı üzerinde yapılacak güçlendirmenin beklenilen performansı sağlaması için yeni yapı imalatında olduğundan farklı olarak mevcut malzeme ile ilave elemanlarda kullanılan malzemelerin birlikte çalışmasını sağlamak kaçınılmazdır.

Yapının taşıyıcı elemanlarına yapılacak onarım-güçlendirme,

  1. Betonarme mantolama ve betonarme perde ilavesi
  2. Kolon kesitlerinin donatı ilavesi ile büyütülmesi
  3. Betonarme perde ilavesi
  4. Mantolanan kolonlar ve ilave perdeler için yeni temellerin ilave edilmesi
  5. Yığma yapılarda çelik hasırlı püskürtme beton ile yığma duvarların güçlendirilmesi
  6. Çelik konstrüksiyon
  7. Mevcut taşıyıcı sistemin epoksi yapıştırma/kimyasal dübel kullanarak

çelik konstrüksiyon ile mantolanması

  1. Çelik konstrüksiyon perde eklenmesi
  2. Mantolanan kolonlar ve ilave perdeler için yeni temellerin ilave edilmesi
  3. FRP sistem ile güçlendirme
  4. Sargı (confinement) amaçlı
  5. Eğilme (flexure) amaçlı
  6. Darbe dayanımı (blast resistance) amaçlı
  7. Sehim kontrolü amaçlı
  8. Yığma binalarda taşıyıcı duvarların kesme kuvvetine katkısı için kullanılabilir.

Bunlar yapının onarım-güçlendirme projesinde yapının fonksiyonuna göre değişkenlik gösterir ve çeşitli kriterlere göre önceden belirlenerek onarım-güçlendirme projesi hazırlanır.

Bir yapının güçlendirmesi yapının mevcut durumunun ve güçlendirme sonrası durumunun bilinmesidir. Bu nedenle güçlendirme yapının geçmişindeki gösterdiği performans ile gelecekte göstermesi düşünülen performansın arakesitinin boyutlandırılmasıdır. Buna göre güçlendirilme,

  1. Her binanın kendine özgü özel durumu olabileceğinden tipleştirmeye gitmeden, binaların teker teker ele alınması zorunludur. Her binada taşıyıcı sistem malzemesinin durumu, elemanların taşıma güçleri, sistemin taşıma gücü yeni yüklere göre kontrol edilerek yetersizlikler belirtilmelidir.
  2. Elemanlarda, taşıyıcı sistemde görülen yetersizliklerin nasıl bir güçlendirme ile giderilebileceği, güçlendirme yöntemi saptanmalı, bu işlem sonrası yapıda meydana gelecek yeni davranış biçimi göz önüne alınarak, yeni yükleri güvenle taşıyabileceği gösterilmelidir.
  3. Böylece saptanan esaslara göre ve yapının kullanma biçimine, işlevine zarar vermeyen ya da bu zararı en aza indiren bir çözüm araştırarak ayrıntılı bir uygulama projesi yapılmalı, bundan sonra uygulamaya geçilmelidir. Projede, hasarsız olan, başlangıçta yeterli görülen bazı elemanların, güçlendirme sonrası yeni oluşan sistem dolayısıyla ortaya çıkan yeni davranış biçimi yüzünden etkileneceği hesaba katılmalı, bu tür elemanlarda da, gerekli görülürse, güçlendirme yapılmalıdır.
  4. Güçlendirme projesi eksiksiz uygulanmalı, projecinin uygulamaya sürekli ve etkin katılımı sağlanmalı, uygulama sırasında bazı imkansızlıkları ortaya çıkarsa; uygulayıcı projeci ile birlikte yeni bir çözüm aramalı, özellikle davranışı olumsuz etkileyecek değişiklikler yapılmamalıdır.
  5. Güçlendirme projesinde güçlendirme işlemlerinin sırası da belirtilmeli, bütün ayrıntılar özenle ve eksiksiz verilmelidir. Benzer elemanlarda dahi farklı uygulamalar gerekebileceğinden ayrıntılar tip olarak verilmemeli, her eleman için ayrı çizim yapılmalıdır.

Güçlendirme, hasar görmemiş bir yapı veya yapı elemanını,

1.1. Yatay ve düşey yük taşıma kapasitesini artırmak,

1.2. Sünekliğini artırmak,

1.3. Mevcut ve deprem esnasında oluşabilecek düzensizlikleri gidermek

1.4. Mevcut ve üzerinde çalışılan yönetmeliklere uygun hale getirmek,

  1. Yapının istenilen,

2.1 Kullanım fonksiyonunu bozmadan (konut, iş yeri, garaj vb.),

2.2 Servis süresince konforunu (harcamaları) minimum etkileyerek (ışık, ısı, ses)

2.3 Hacmini aşırı değiştirmeden (beton yerine çelik veya elyaf kullanarak)

 2.4 Mimarisini bozmadan,

2.5 Güçlendirme maliyetini (yapım maliyetinin maksimum %40, yapı tarihi ise bu orana bakılmaz) minimum seviyede tutmak kaydıyla,

2.6 Her aşamasının yönetmelik kriterlerine göre ve eğer yönetmelik mevcut değilse (betonarme su tankının veya baraj gövdesinin güçlendirilmesi gibi) dünyada kabul görmüş yönetmelik kriterlerine göre projesinin hazırlanması gibi, yapılan işlemlerin tamamına denir.

Kolon Güçlendirme

Kolonlarda betonarme olarak mantolama yapılan tahkikler sonucu ortaya çıkan değerler, kolonun yapının kullanımındaki fonksiyonu ve komşu yapının durumuna göre 1 ve /veya 4 yönünden mantolama yapılması mümkündür. Minimum manto kalınlığı 10 cm, mevcut donatı ve beton ile ilave donatı ve betonun aderansı sağlanmalıdır. Aderans kaynaklı, düz ve çiroz etriyeler ve kolon içine epoksi ankrajı yapılarak sağlanabilir.

Betonarme kolon mantolamasının istenilen düzeyde olması için,

  1. Yeni malzemelerin mukavemeti mevcut malzemenin mukavemetine eşit veya yüksek olmalıdır.
  2. Betonarme manto kalınlığı püskürtme betonlarda 5 cm. ve yerinde dökme betonlarda 10 cm. den az kalınlıkta olmamalıdır.
  3. Moment taşıyan rijit birleşim sağlayabilmek için çerçevelerin kiriş donatıları kirişin üstünde ve altında sürekli olmalıdırlar.
  4. Üst ve alt donatı kolon yüzünden itibaren aderans boyundan az olmamak üzere ankrajı iyi yapılmalı veya düğüm bölgesinden sürekli olarak yukarıya devam etmelidir.
  5. Afet Yönetmeliğinde de belirtildiği gibi mesnet bölgelerinde kiriş yüksekliğinin iki katı bir boy sarılma bölgesi alınmalıdır. Ve bu bölgeye konacak etriye hesap sonucu daha elverişsiz bir durum elde edilmediği sürece etriye aralığı kiriş yüksekliğinin ¼’ ünü, en küçük boyuna donatı çapının 8 katını, ve 15 cm. yi geçmemeli ve minimum etriye çapı 8 mm olmalıdır.
  6. Kolonların kenarlarının 30 cm den büyük olması halinde etriye açıklığını düşük tutmak için kolon içine delikler açılarak veya kolon tamamen delinerek etriyeler yerleştirmek mümkündür.
  7. Ek manto ve donatı ile mevcut donatı ve betonun birlikte çalışması her yönüyle sağlanmalıdır. Kolonlarda güçlendirmenin etkili olması için donatıların katlar arasında sürekli olması gerekir

İzmir FRP Güçlendirme

FRP kompozit güçlendirme sistemi betonarme, beton, tuğla, taş, ahşap, çelik bütün yapı elemanlarına dıştan rahatlıkla uygulanan yapısal güçlendirme malzemesidir. FRP sistemelri karbon, aramid, Kevlar, cam ve bazalt gibi yüksek fiziksel özellikleri olan malzemelerden üretilen kompozit sistemlerdir. Çeşitli epoksilerle kompozit hale getirilirler. Betonarme de kompozit bir sistemdir; farklı fiziksel özelliği olan beton ve demir donatısının muhteşem iş birliğidir. Kompozit FRP malzemeleri çok hafif ve fakat çok iyi fiziksel özelliklere, çok yüksek mekanik dayanımlara ve anti korozif özelliklere sahiptirler. FRP kompozit malzemeler tek ve çift yönlü şeritler (plaka) ve kumaşlar (fabrik), ankrajlar ve çubuklar olarak üretilebilmektedir. Epoksi, fiber matriksinden oluşan CFRP plakalar (Karbon Fiberle Güçlendirilmiş Polymerler) çelik plakaları her türlü fiziki değerlerde geride bırakmaktadır. Düşük sünme ve uzama gösterir ve çeliğe kıyasla hafif ve fakat çekme dayanımı 5-10 kat daha fazladır. Cam esaslı FRP malzemeler çeliğe yakın değerler verirken karbon esaslı FRP malzemeler çeliğin çok üzerinde değerler vermektedir. Özellikle mevcut kolonların etriye sıklaştırma bölgelerindeki lokal hasarların giderilmesi ve ilave sargı etkisi oluşturmak için sık kullanılan bir malzemedir

FRP Kullanımının Avantajları

*Tasarımı kolay ve etkindir.

*Amerikan ve Avrupa tasarım normlarında standart hesap yöntemleri mevcuttur.

*Farklı fiziksel değerler için farklı kompozit malzeme kullanma imkanı vardır.

* Paslanmaz ve manyetik alan oluşturmaz.

*Yapılarda mevcut kullanımı engellemeden veya durdurmadan uygulama olanağı vardır.

* Uygulama ve kullanım kolaylığı vardır.

*Maliyeti yüksek makine ve ekipman gerektirmez.

* İstenilen her çeşit yapı elemanı ve malzemesini güçlendirebilir.

* Bakım gerektirmez.  Kalite kontrol ve güvence sistemleri mevcuttur.

 * Eksenel yük taşıma kapasitesini, eğilme ve kesme dayanımlarını, durabiliteyi ve sünekliliği arttırır.

 * Dinamik yükten gelen malzeme yorulması direncini güçlendirir.

 *Mevcut sehimleri tamamen ortadan kaldırır veya artmasını önler.

 * Ölü yükleri arttırmaz, elemanların geometrisini değiştirmez.

 * Esnek olup her türlü forma adapte edilebilir.

Kolonlarda : Kesme, kayma, eğilme dayanımını ve darbe direncini arttırır, uzun süreli yük taşıma özelliğini pekiştirir.

 Kirişlerde : Eğilme ve kesme dayanımını arttırır.

 Bacalarda : Rüzgar yüküne karşı direnci ve eğilme dayanımını artırır.

 Silolarda : Dairesel çevre gerilme dayanımını arttırır ve çatlak oluşumunu azaltır.

Borularda : Geniş çaplı boruların basınç kapasitesini arttırır.

Tünellerde: Yanal hareketlere, eğilme ve basınca karşı dayanımı arttırır.

Duvarlarda : Darbe direncini arttırır, patlamalara karşı koruma sağlar.